تداعی آزاد

لکان و اخلاق

شنبه, ۳۱ تیر ۱۴۰۲، ۱۰:۲۷ ق.ظ

پرسش یک مخاطب:

"ما متوجه نشدیم ارتباط لکان شیاد وقیح که مراجع رو ده سال می‌تیغه و هیچ مسئولیت روشنی برای روانکاو قائل نیست با اخلاق چیه؟"

 

تداعی:

تداعی آزاد تنها صحبت بدون سانسور و آزاد را شامل نمی‌شود، چه بسا سوژه‌ای که تداعی می‌کند آزادانه هر آنچه که به ذهنش می‌آید را بگوید ولی محصور در تداعی معنایی باشد، تداعی معنایی یعنی گفتن آنهایی که می‌داند و آنهایی که مجاز به گفتن نبود ولی بر زبان می‌آورد، چنین تداعی همان «پالایش روانی» است که در حدود اجتماعی در فضای درمان اجازه تخلیه داده می‌شود.


تداعی آزاد به واقع، شامل تداعی دلالتی است، در چنین ساحتی برای آنالیزان و آنالیست، دال‌ها و اشارات مربوط به آن تعیین‌کننده است، از این رو در روانکاوی  هیچ چیزی پیشاپیش مشخص نیست و نمی‌توان میزان فاعلیت روانکاو و روانکاوی‌شونده را از قبل تخمین زد و آنرا فرمول‌بندی کرد.


در تداعی دلالتی، تاثیر در همان زمان رخ می‌دهد و موکول به بعد نمی‌شود چرا که سمپتوم در حال رمزگشایی است و اگر تداعی دلالتی رخ ندهد درمان آن سوژه نقطه می‌گیرد حتی اگر در تداعی معنایی بسیار موفق عمل کرده باشد، اخلاق در روانکاوی یعنی همین و بس.

 

از میان درمانجویان به درصد نمی‌رسد افرادی که تاب تحمل تداعی دلالتی داشته باشند، به خاطر همین اکثریت آنها یا خودشان پا به فرار می‌گذارند و یا از طرف یک فرویدی-لکانی واقعی نقطه می‌گیرند، هر چند روانکاو و روانکاوی واقعی هم به لحاظ تعداد در حدود همان «هیچ» است!

 

پس شما دریاب که چرا لکان را شیاد وقیح می‌بینی! البته با تداعی معنایی هرگز به آن نمی‌رسی.

 

 

 

 

  • مهدی ربیعی