روح جمعی

زبان امری جمعی است یا فردی؟ آیا بین سوژه و زبان تمایزی وجود دارد؟
زبان امری جمعی است یعنی تحول فردی در آن دخیل نیست بلکه زبان حاصل ارتباط ناکافی و منقطع ما بین آدمها با خودشان و دیگر موجودات است، به بیانی دیگر مابین سوژه و زبان شکافی عمیق وجود دارد!  تصور خیالی بر این است که یک سوژه بصورت تحولی عامل حدوث زبان است ولی در واقع زبان ماقبل و مابعد آدمی حضوری ناکافی و ناقص دارد که سوژه را در بر می‌گیرد، از این‌رو تا زمانی که شکاف زبان از سوژه آشکار نگردد و نقصان زبان مورد هدف نباشد هر اعتراضی به یک فرد حتی اگر آن فرد رهبر یک قوم باشد پوششی بر روح جمعی کلام است، بی‌دلیل نیست که انقلاب‎‌ها در دل زبان با حالاتی جادویی-وحیانی بر ناخودآگاه یک سوژه تحمیل می‌گردد!